BỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH
BỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH
1. Khái lược quá trình hình thành và phát triển
Bộ môn Luật Hành chính đã được hình thành cùng với sự ra đời của Trường đại học Pháp lý (nay là Trường đại học Luật Hà Nội) vào năm 1979. 45 năm qua, Bộ môn luôn được đánh giá là một trong những Bộ môn có đội ngũ giảng viên mạnh, có đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực pháp luật của nhà trường.
Những giảng viên đầu tiên của bộ môn gồm các thầy cô: NGƯT – ThS. Hoàng Văn Sao, TS. Trần Minh Hương, sau này đều là những lãnh đạo Khoa Hành chính - Nhà nước (nay là Khoa Pháp luật Hành chính - Nhà nước), kế tiếp có cố nhà giáo Nguyễn Trọng Bình, cố TS.LS. Nguyễn Thanh Bình, thầy Nguyễn Phúc Thành. Từ số ít giảng viên ban đầu, các thế hệ thầy cô nối tiếp nhau làm cho đội ngũ giảng viên Bộ môn luôn có sự kế thừa và phát triển. Các giảng viên của Bộ môn đều nỗ lực phấn đấu trong chuyên môn và công tác. Từ Bộ môn, nhiều thầy cô đã được giao những vị trí công tác quản lý tại Khoa Pháp luật Hành chính - Nhà nước hoặc các đơn vị khác trong Trường.
Đội ngũ giảng viên cơ hữu và kiêm nhiệm của Bộ môn trong giai đoạn hiện nay gồm những chuyên gia trong lĩnh vực Luật Hành chính với 03 phó giáo sư: PGS.TS Bùi Thị Đào, PGS.TS. Nguyễn Văn Quang (Trưởng phòng Hợp tác quốc tế), PGS.TS. Phan Thị Lan Hương (Phó trưởng phòng hợp tác Quốc tế); 08 tiến sĩ: TS.Trần Thị Hiền, TS. Nguyễn Thị Thủy (Phó trưởng Khoa Pháp luật Hành chính - Nhà nước), TS. Nguyễn Ngọc Bích, TS. Tạ Quang Ngọc, TS.Trần Kim Liễu (Trưởng phòng Hành chính), TS. Nguyễn Mạnh Hùng (Phó Giám đốc Phân hiệu tại Đắk Lắk), TS.Trần Thanh Mai, TS.Vũ Ngọc Hà và các thạc sĩ: ThS.NCS Nguyễn Thu Trang, ThS.NCS. Hoàng Thị Lan Phương, ThS. Nguyễn Thùy Linh, ThS. Nguyễn Thanh Hằng và hai trợ giảng là CN. Hoàng Việt Anh và CN. Tô Yến Linh.
Để cùng nhau giữ gìn và phát huy truyền thống của Bộ môn nên dù đã nghỉ hưu hay chuyển đến các cơ quan khác, các giảng viên như: TS. Trần Minh Hương, NGƯT.ThS. Hoàng Văn Sao, LS. Nguyễn Phúc Thành, TS. Hoàng Quốc Hồng, ThS.GVC. Lê Thị Thúy, TS. Phạm Hồng Quang (hiện là Phó Vụ trưởng, Văn phòng Trung ương Đảng) vẫn thường xuyên tham gia các hoạt động giảng dạy, các hoạt động chuyên môn khác cùng Bộ môn.
Lãnh đạo Bộ môn Luật Hành chính qua các thời kỳ gồm: TS. Trần Minh Hương, NGƯT - ThS. Hoàng Văn Sao, ThS.GVC. Nguyễn Trọng Bình, TS. Trần Thị Hiền, PGS.TS Bùi Thị Đào, TS. Nguyễn Thị Thủy. Hiện nay, TS. Nguyễn Ngọc Bích là Trưởng Bộ môn và ThS.NCS. Nguyễn Thu Trang là Phó trưởng Bộ môn.
2. Những kết quả đạt được trong lĩnh vực chuyên môn
Đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động và người học, bên cạnh môn học bắt buộc là Luật Hành chính Việt Nam trong tất cả các Chương trình đào tạo bậc cử nhân, Bộ môn Luật Hành chính đã chủ động phát triển các môn học chuyên sâu như: Tố tụng hành chính; Thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo; Luật sư, công chứng, chứng thực; cùng các môn học kỹ năng thiết thực như: Kĩ năng tham gia giải quyết vụ án hành chính, Kĩ năng tư vấn vụ việc hành chính. Việc linh hoạt trong xây dựng chương trình đào tạo đã giúp Bộ môn thu hút được đông đảo sinh viên, học viên lựa chọn các môn học do Bộ môn đảm nhận.
Song song với việc đa dạng hóa chương trình đào tạo bậc đại học, Bộ môn còn tham gia đào tạo thạc sĩ chuyên ngành LuậtieênếnH Hành chính từ năm 2005 và đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính từ năm 2015. Nhiều chuyên đề thuộc chuyên môn giảng dạy của Bộ môn vừa có tính lý luận, vừa có tính ứng dụng như: Phân cấp, phân quyền; Kiểm soát hoạt động hành chính; Dịch vụ công; Hợp đồng hành chính; Áp dụng pháp luật trong xét xử vụ án hành chính, Cưỡng chế hành chính... đáp ứng nhu cầu nâng cao kiến thức và kỹ năng của các học viên sau đại học và bắt kịp nhu cầu xã hội.
Bộ môn Luật Hành chính xác định nghiên cứu khoa học là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Bên cạnh hoạt động giảng dạy, Bộ môn đã tổ chức hoặc phối hợp tổ chức các hội thảo khoa học cấp Khoa, cấp Trường, hội thảo quốc tế có chất lượng chuyên môn tốt. Các giảng viên thuộc Bộ môn cũng tích cực tham gia nghiên cứu khoa học với tư cách chủ nhiệm đề tài hoặc tư cách thành viên các đề tài cấp cơ sở, cấp Bộ, cấp Nhà nước có giá trị lý luận và thực tiễn. Nhiều bài báo là kết quả nghiên cứu của các giảng viên đã được công bố trên các tạp chí khoa học uy tín trong nước và nước ngoài. Bộ môn cũng khuyến khích giảng viên hướng dẫn sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học và thu được các kết quả tốt. Bên cạnh đó, các giảng viên thuộc Bộ môn còn tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng phù hợp với chuyên môn của mình như tham gia tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tham gia trợ giúp, tư vấn pháp luật được khách hàng đánh giá cao. Một trong những hoạt động chuyên môn được Bộ môn tham gia tích cực đó là tham gia vào quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật như tham gia các nghiên cứu khoa học nhằm cung cấp luận cứ pháp lý cho xây dựng hoặc sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật, góp ý vào dự thảo văn bản hay tham gia quá trình thẩm định, thẩm tra văn bản quy phạm pháp luật. Các hoạt động nghiên cứu khoa học và các hoạt động chuyên môn khác vừa tạo diễn đàn trao đổi học thuật, giúp giảng viên cập nhật kiến thức mới, đồng thời kết quả của các hoạt động này cũng là nguồn học liệu giúp người học có thêm thông tin, kiến thức về các lĩnh vực thuộc Luật Hành chính.
3. Định hướng phát triển chuyên môn và hoạt động đào tạo, nghiên cứu của Bộ môn giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo
Trước yêu cầu ngày càng cao của quá trình hội nhập quốc tế và yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong thời kỳ mới, các giảng viên Bộ môn Luật Hành chính sẽ tích cực, chù động học tập nâng cao trình độ chuyên môn, đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ vào giảng dạy. Bộ môn đang và tiếp tục chủ động đổi mới giáo trình, tài liệu giảng dạy theo hướng tiếp thu kinh nghiệm tiên tiến của các nước có nền hành chính phát triển trên cơ sở kế thừa những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm chuyên môn của đội ngũ giảng viên thuộc Bộ môn. Mục tiêu đến trước năm 2030 tất cả các môn học do Bộ môn đảm nhiệm đều có giáo trình, tập bài giảng hoặc tài liệu giảng dạy phù hợp, chú trọng gắn lý luận với thực tiễn; đồng thời gắn kết chặt chẽ các hoạt động giảng dạy và phục vụ cộng đồng.
Về nghiên cứu khoa học, Bộ môn xây dựng định hướng nghiên cứu phù hợp với các nhiệm vụ trọng điểm, mũi nhọn của ngành Tư pháp và của Trường bắt kịp với nhu cầu cung cấp các kiến thức chuyên môn, luận cứ khoa học cho quá trình chuyển đổi từ quản lý hành chính nhà nước thuần túy sang góc độ tiếp cận của quản trị công, quản trị hành chính hiệu quả. Các hướng nghiên cứu sẽ tập trung vào xây dựng thể chế hành chính đáp ứng yêu cầu xây dựng Chính phủ số, nền hành chính phục vụ, bảo vệ quyền và lợi ích của nhân dân, nâng cao chất lượng dịch vụ công, phòng chống tham nhũng, tiêu cực...
Các giảng viên của Bộ môn, với tư cách là chuyên gia, sẽ tích cực góp ý xây dựng và sửa đổi, bổ sung các luật cơ bản về tổ chức bộ máy nhà nước, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Luật Xử lí vi phạm hành chính, Luật Tố tụng hành chính, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo,... Bên cạnh đó, Bộ môn sẽ tích cực tham gia đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức pháp luật và kỹ năng áp dụng pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân, hướng tới nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật trong thực tế.
Trải qua 45 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ giảng viên Bộ môn Luật Hành chính đã đạt được nhiều thành tựu to lớn. Với khát vọng cống hiến và phụng sự, Bộ môn Luật Hành không ngừng nỗ lực cùng với Khoa Pháp luật Hành chính - Nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội đào tạo nguồn nhân lực pháp luật chất lượng cao và cung cấp các kết quả nghiên cứu khoa học đáp ứng sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ mới./.